Δεν γνωρίζουμε ποιος διατύπωσε τα παρακάτω… πιστεύουμε όμως πως έχει δίκαιο: «η παράδοση ήταν και εξακολουθεί να είναι η ψυχή ενός έθνους… Πως είναι η άγνωστη χώρα από την οποία καταγόμαστε και κατά συνέπεια ως άγνωστη χώρα οφείλουμε να την ερευνούμε, αλλά και ως χώρα καταγωγής να την αγαπάμε…».
Βεβαίως, η πολιτιστική κληρονομιά είναι βασικό συστατικό της ελληνικής διαχρονίας και η συνειδητοποίηση της αναγνώρισης αυτής της συνέχειας ήταν διαδικασία σύνθετη και τα μάλα επίπονη. Στις μέρες μας μάλιστα, και είναι μια πραγματικότητα αυτό, κυρίαρχη αντίληψη είναι πως τα πολιτιστικά μικρασιατικά δρώμενα αποτελούν συνέχεια του αρχαιοελληνικού παρελθόντος και φυσικά υπόβαθρο του νέου ελληνικού…
Αλλά, αλήθεια, τι σημαίνει Πόντος, Καππαδοκία, Θράκη, Ιωνία;
Πώς μπορεί κανείς να ενσωματώσει το είναι του στον μικρασιατικό χώρο;
Για μας, για σας, για πολλούς, και βάσιμα πιστεύουμε για όλους μας, σημαίνει τόπους, χρώματα, αρώματα, ειρηνική συνύπαρξη, στιγμές χαράς, ευτυχίας, θλίψης, πόνου, δάκρυα, φρικαλεότητες … Είναι βέβαιο επίσης πως εκείνο που γνωρίζουμε είναι το ελάχιστο, ενώ εκείνο που αγνοούμε είναι το άπειρο… Γι’ αυτό, λοιπόν, καιρό τώρα, προσπαθούμε με τις μικρές δυνάμεις να φωτίσουμε τους δρόμους της γνώσης ή να της προσθέσουμε κάποιο λιθαράκι… ιδιαίτερα μάλιστα σε ότι αφορά τις αλησμόνητες προγονικές πατρίδες… από αυτές που έλκει η καταγωγή μας.
Η ανάδειξη τόπων και ομάδων, μικρών νησίδων ελληνοχριστιανικού πολιτισμού, στην απεραντοσύνη της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Που κατακτήθηκαν, ζήσανε με τους «άλλους» πάνω κάτω εννιακόσια χρόνια, παρέμειναν οι ίδιοι με αναλλοίωτα τα θρησκευτικά μα και εθνικά τους φρονήματα.
Ο Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως
Βαρνάβας